Biografia Stanisława Staszica

Medal pamiątkowy im. ST. Staszica został ustanowiony przez Centralny Związek Kółek Rolniczych w 1977 roku na 115-tą rocznice powstania Kółek Rolniczych. Na awersie medalu widnieje napis – „Wierni Tradycji Staszicowskiej”. Nadawany jest przez Krajowy Związek Rolników dla wyjątkowo zasłużonych działaczy KR i KGW za kultywowanie tradycji i jej dokumentowanie.

Prezydium Rady Rejonowego Związku Rolników, Kółek I Organizacji Rolniczych w Bielsku – Białej wystąpiło o to wyróżnienie dla Pani Zofii Dwornik, co zostało przychylnie załatwione z okazji 145-cio Lecia powstania Kółek Rolniczych i 140-to Lecia KGW. Pani Zofia Dwornik obecnie jest Prezesem Kółka Rolniczego w Kobiernicach, które obchodzi 120-to Lecie założenia, a od 43-ech lat jest Przewodniczącą Koła Gospodyń Wiejskich. KR i KGW w Kobiernicach obchodziło w listopadzie w 2007 roku 50-cio Lecie reaktywowania swojej działalności po wojnie.

Stanisław Staszic działał w latach 1755 – 1826; był Księdzem, pisarzem politycznym, wybitnym naukowcem, filozofem, działaczem społeczno- gospodarczym. Odbywał liczne podróże po kraju i zagranicy. Jako pisarz publicysta walczył o postęp społeczny i o niezależność narodową. Prowadził ożywioną działalność społeczno-organizacyjną i administracyjno-gospodarczą. W latach 1806 – 1826 wchodził do naczelnych władz administracyjnych kraju. Był organizatorem Uniwersytetu w Warszawie w 1816 roku, oraz Szkoły Akademiczno – Górniczej w Kielcach do rozwoju górnictwa na Śląsku – pierwsza kopalnia w Dąbrowie Górniczej im. ST. Staszica. Był organizatorem licznych towarzystw naukowych i systemu kształcenia. Stanisław Staszic nie był obojętny na dolę i los chłopów. Podjął praktyczne działania w tym zakresie i w 1811 roku nabył duże dobra od Sapiehów, a to 8 wsi i część miasta Hrubieszów. W 1816 roku w dobrach tych utworzył „Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze Wspólnego Ratowania się w Nieszczęściu”.

Według zawartej umowy 329-ciu chłopów zostało nadzielonych ziemią, którą byli zobowiązani wykupić w ciągu 20-tu lat. Stowarzyszeni byli zobowiązani wnosić do Towarzystwa składkę roczną po 2 zł polskie od morga własnego gruntu. Na czele Towarzystwa stała Rada Gospodarcza wybierana przez członków na szczeblu wiejskim i gminy – wybory 2–stopniowe. Część gruntów wraz z lasami i stawami o pow. 2,7 tys. ha oraz magazynami zbożowymi, młynami, tartakiem i funduszem, stanowiły własność Towarzystwa służąc do pomnażania funduszy społecznych. Była to pierwsza forma gospodarowania w oparciu o samorządność i niezależność gospodarczą. Fundusze uzyskane z gospodarowania były przeznaczone na udzielanie pomocy inwalidom, starcom, członkom dotkniętym wypadkami losowymi, utrzymanie szkół i stypendia dla młodzieży.

ST. Staszic przez utworzenie Towarzystwa Rolniczego z elementami samorządowo – samopomocowymi jest uważany za pioniera i prekursora polskiej spółdzielczości, a także ruchu „kółkowego”. Te uniwersalne wartości ( samorządowo – gospodarcze) wprowadzone przez ST. Staszica, są aktualne również i teraz. Postać ST. Staszica była zawsze i jest nadal bliskie polskiej wsi i ruchowi „kółkowemu”. W latach 1906 – 1916 działało Towarzystwa Kółek Rolniczych im. ST. Staszica . Obecnie KR i KGW w swych formach działania nawiązują do tych wartości , które przed laty wcielał w życie ST. Staszic. Będziemy kontynuatorami – „Wierności Tradycji Staszicowskiej”.